Pierwsze objawy są o charakterze kosmetycznym. Uczucie dyskomfortu lub ciężkości nóg pojawiające się po długim staniu, a u kobiet dodatkowo przed i(lub) w czasie miesiączki. W miarę narastania choroby pojawiają się dolegliwości bólowe opisywane jako „tępe”, „piekące”.
Kolejnym objawem są obrzęki w okolicach kostek, później goleni (łydek) początkowo wieczorami, a następnie nawet nad ranem.
W zaawansowanej chorobie widać stale powiększone żylakowato żyły. Przyjmujące kształt sznurów, splotów z balonowatym uwypukleniem pokrytych zmienioną skórą o charakterystycznej barwie.
Żylaki powiększają się podczas zwiększonego ciśnienia w układzie żylnym np. w czasie kaszlu.
Często w okolicy kostek widać zmiany troficzne takie jak: przebarwienia, wypryski, stwardnienia, zastoinowe zapalenie skóry, owrzodzenia. Przyczyna leży w upośledzonym krążeniu krwi (zaleganie krwi, niewydolne zastawki).
Do groźnych powikłań nieleczonych żylaków należy zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych, zapalenie może dotyczyć jednego żylaka lub szerzyć się na kolejne i powodować powstanie zakrzepicy żył głębokich. Zakrzepica może powodować zator płuc.
Inne powikłania to:
- krwawienia,
- wybroczyny podskórne,
- owrzodzenia.
Owrzodzenia przy zaburzonym krążeniu są bardzo trudne w leczeniu. Znajdują się przeważnie nad kostką przyśrodkową, nie goją się, ulegają zakażeniu i stają się przyczyną udręki chorych i ich przedwczesnego inwalidztwa, ponieważ w zaawansowanych zmianach jedynym leczeniem jest chirurgia.
Urazowe lub samoistne pęknięcie żylaka w zmienionej skórze lub w owrzodzeniu może nawet prowadzić do śmiertelnego krwotoku. Należy wtedy założyć opatrunek, który będzie tamował krwotok żylny, a nie hamował przepływu tętniczego i unieść nogę powyżej poziomu serca.
Żylakom często towarzyszą rozszerzenia skórnych naczyń włosowatych tzw. teleangiektazje, pajączki, miotełki, żyły siateczkowate, naczynka. Mają zabarwienie sinobrunatne, brunatnoczerwone, jasnoniebieskie. Są one położone tuż pod naskórkiem i stanowią duży problem estetyczny. Poza tym nie powodują niebezpiecznych powikłań, a i ich leczenie jest proste i tanie.
